教学计划的制定需要考虑学校的教学大纲和教学资源的实际情况。下面是一些实用的教学计划范文,通过合理安排教学内容和教学活动,帮助学生更好地掌握知识和技能。
游褒禅山记教案
1、学习“盖”“所以”“以”“观”“名”“其”等文言常见词语的用法。
2、体会文言断句及句中停顿的方法,掌握文言句式特点。
3、学习本文以记游写感的写法,体会作者在文中表现出的观点。
常见文言词语的用法;作者的观点。
记游写感的写作方法。
2课时。
文言教学三读法(自读—译读—导读)。
整体感知、诵读、点拨、自学、讨论、批注等。
1、自学。
2、勾画《高考神梯》。
3、自制多媒体课件。
1、简介作家作品时代背景。
2、听录音,正音、明读。
3、诵读第一二自然段。
教师:本单元四篇课文中有两篇是游记。游记这种体裁我们并不陌生,初中时我们已经学过。
学生说出游记的篇目。(《醉翁亭记》《小石潭记》《登泰山记》……注意不要把《陶花源记》和《岳阳楼记》列入游记。)。
王安石,字介甫,晚年自号半山老人,世称荆公。北宋著名政治家、文学家。宋仁宗时,他上万言书,主张实行新法,改革政治。后拜相,不顾保守派的反对,积极推行新法。由于保守派反对,新法受阻。他具有朴素的唯物辨证思想,反对天命,提出了“天变不足畏,祖宗不足法,人言不足恤”的进步口号。他的诗词文多揭露时弊,体现了自己的政治主张与抱负。诗词遒劲清新,风格高峻。文雄健峭拔,为唐宋八大家之一。本文写于34岁任舒州通判时。
1、阅读课文。
2、理清作者思路,找出文章的写作线索。
3、逐段阅读,弄清文中字句含义与用法。
4、了解本文写作特色。
5、掌握作者要表达的思想与感情。
6、背诵。
1、听录音,正音:庐冢谬其传无物以相深父。
瑰丽窈然今言“华”如“华实”之“华”者。
2、明读:所谓华山者,以其乃华山之阳名之者。
而我亦悔其随之而不得极夫游之乐也。
尽吾志也而不能至者,可以无悔矣。
又以悲夫古书之不存,后世之谬其传而莫能名者。
3、理清课文结构思路:
(1)本名与别名的由来。
(2)记游洞经过。
(3)抒发游洞的感慨(全文重点)。
(4)简写由仆碑而产生的感想。
(5)补记同游之人、记游时间。
(一)补充注释。
1、唐浮图慧褒始舍于其址始:起初;舍:建房。
2、而卒葬之卒:最后。
3、以故其后名之曰“褒禅”名:给……命名。
4、以其乃华山之阳名之也阳:山的南面(古人以山南水北为阳)。
5、今言“华”如“华实”之“华”者,盖音谬也盖:大概,可能。
6、则其好游者不能穷也穷:走到尽头。
7、不出,火且尽且:将要。
8、盖其又深,则其至又加少矣加:更加。
9、火尚足以明也明:照明。
10、而余亦悔其随之而不得极乎游之乐也其:自己;极:尽。
(二)指出下列句中所列词语的意义和用法。
1、舍。
a唐浮图慧褒始舍于其址。
b锲而舍之,朽木不折。
c便舍船,从口入。
d土地平旷,屋舍俨然。
e退避三舍。
2、余。
a距洞百余步,有碑仆道。
b余与四人拥火以入。
c游刃有余。
d其余,则熙熙而乐。
3、穷。
a则其好游者不能穷也。
b穷发之北,有冥海者,天池也。
c以游无穷者,彼且恶乎待哉。
d复前行,欲穷其林。
4、然。
a由山以上五六里,有穴窈然。
b然视其左右,来而记之者已少。
c奚以知其然也。
d吴广以为然。
(三)下列句中哪些次是词类活用?请具体解释之。
1、唐浮图慧褒始舍于此。
2、以故其后名之曰“褒禅”
3、以其乃华山之阳名之也。
4、其下平旷,有泉侧出。
5、则其好游直不能穷也。
6、其进愈难,而其见愈奇。
7、盖其又深,则其至又加少矣。
8、余之力尚足以入,火尚足以明也。
9、余亦悔其随之而不能极夫游之乐也。
(四)朗读课文,边读边翻译。
(五)分析理解。
1、褒禅山因何而得名?他到底是什么山?
答:因唐朝和尚慧褒而得名;就是现在的华山。
2、对“花”和“华”的辨析体现了王安石爱钻字眼的习惯,他也因此而尚受时人讥笑,你是如何看待他的这个习惯的?(讨论)。
3、从文中所写来看,作者为什么要进山洞?又为什么半路撤出?
答:“如之愈深,其进愈难,而其见愈奇”;“有怠而欲出者,曰:‘不出,火且尽。’”
4、现在时兴一种运动,叫做探险运动,你认为这种运动兴起的原因是什么?(讨论)。
1、研读三四五段2、小结本文3、练习。
1、于是余有叹焉焉:语气词,不译。
2、以其求思之深而无不在也以:因为,由于。
3、夫夷以近,则游者众夫:那;以:而,并且。
4、其熟能讥之乎其:岂,难道。
5、何可胜道也哉胜:完全。
1、焉。
a于是余有叹焉。
b而人之所罕至焉。
c危而不持,颠而不扶,则焉用彼相矣。
d积土成山,风雨兴焉。
2、其。
a以其求思之深而无不在也。
b而余亦悔其随之而不得极夫游之乐也。
c其熟能讥只乎。
d其真不知马也。
e汝其勿悲。
3、观。
a、古之人观于天地、山川、草木……。
b世之奇伟、瑰怪、非常之观。
c此则岳阳楼之大观也。
d今臣至,大王见臣列观。
4、名。
a后世之谬其传而莫能名者。
b北冥有鱼,其名为鲲。
c神人无功,圣人无名。
d莫名其妙。
e不名一文。
f以奇乃华山之阳而名之也。
1、往往有得。
2、夫夷以近,则游者众。
3、险以远,则至者少。
4、而世之奇伟、瑰怪、非常之观,常在于险远。
5、至于幽暗昏惑而无物以相之。
6、后世之谬其传而莫能名者。
1、今所谓慧空禅院者,褒之庐冢也。
2、由山以上五六里,有穴窈然。
3、盖余所至,比好游者尚不能十一。
4、然视其左右,来而记之者已少。
5、方是时,余之力尚足以入。
6、于是余有叹焉。
7、往往有得。
8、而世之奇伟、瑰怪、非常之观。
9、至于幽暗昏惑而无物以相之。
1、以其乃华山之阳名之也。
2、四人者:庐陵箫君圭君玉……。
3、至和元年七月某日,临川王某记。
4、《临川先生文集》。
5、今之所谓慧空禅院者,褒之庐冢也。
1、王安石基于这次旅游产生了一点感想?请具体说明。
答:赏“非常之观”“尽吾志也而不能至者,可以无悔矣”;对于古书“学者不可以不深思而慎取之”。
2、王安石分析要赏“非常之观”必需哪些条件?
答:要有志、有力、有助。
3、学习了本文,你有了怎样的体会?你将如何面对自己的生活和学习?(讨论)。
1、古人在游记中写感受常用一句话来概括全文的主旨,请找出本文中能概括全文主旨的一句话:“尽吾志而不能至者,可以无悔矣”。作者记游褒禅山不为记游,而为发表议论:无论治学处事,首先要有百折不挠的意志,也要有深思而慎取的态度。
2、因事见理,叙议结合。本文前两段记游山,后两段发议论,前面的记游处处与后面的体会有关,后面的议论又紧扣前面的游山经历。前后呼应,结构谨严,具体生动,浅显易懂。
课后练习。
1、背诵全文。
2、完成《高考神梯》。
《游褒禅山记》教案教学设计高一必修二
《游褒禅山记》这篇游记散文入选高中语文必修2的第三单元。这一单元的三篇课文都是古代的山水游记类散文,其他两篇分别是《兰亭集序》和《赤壁赋》。我国古代的山水游记多以描写景物、记述游览经历为主。但在对自然景物的客观描绘中,往往融入了抒情、说理的内容;在记游的同时倾注了作者个人的志趣和感情。游褒禅山记就是在写景记游的同时表达了自己因此游的不畅而产生的感慨。作为文言散文,又安排在兰亭集序和赤壁赋后来学习,学生会对这篇文章理解的更好的。
新课标中对学生学习文言文有这样的要求,“阅读浅易文言文,能借助注释和工具书,理解词句含义,读懂文章内容。了解并梳理常见的文言实词、文言虚词、文言句式的意义或用法,注重在阅读实践中举一反三。诵读古代诗词和文言文,背诵一定数量的名篇。”我所任课的班级是普通高中的理科快班学生,这些学生对文科不重视,在以前的学习中文言文的基础掌握的不很好,但这也说明提高的空间就大。
针对以上分析,我确定了本课的教学目的、学法教法、教学程序如下:
一、教学目的:
1、反复诵读课文,逐字逐句理解课文内容,注意文中重点的文言实词、虚词、特殊句式等。
2、通过理解课文把握文中作者“尽吾志”及“深思慎取”的思想。
3、掌握本文叙议结合、因事明理、前后伏笔照应的写作手法并运用到以后的实践中。
4、通过本文的学习要培养自己立志行事的好习惯。
二、说学法。
1、诵读法。这是学习文言文最好最重要的方法。“书读百遍其意自见”,通过反复诵读,体会作者语句的顿挫和情感的表达。
2、圈点归纳法。在反复诵读的基础上圈点出重点文言实词虚词、重点文言句式及自己的疑难处,找出文章的主旨句并归纳。从这个角度看是锻炼学生的自主学习能力,以便抓住学习的重点。
3、练习法。这是巩固知识发展能力的有效方法,关键在精不在多。设计有针对性的练习题巩固所学文言知识。
三、说教法。
1、点拨法。充分发挥学生的主体性教师的主导性,抓住重点适时点拨,帮助学生解决疑难,排除学习障碍。
2、归纳法。对学生总结的文言实词虚词及时帮着归纳总结,使文言知识系统化,便于记忆和运用。这一点学生自己不能独立完成。
四、说教学程序设计。
(一)、总体设计:通过以上分析,确定本课教学思路是范读、诵读、圈点重点、分析归纳和强化练习。安排课时为二课时。第一课时完成范读、诵读、圈点重点积累文言知识,第二课时完成诵读、分析内容和写作手法、总结巩固练习。
(二)、第一课时设计。
1导入与解题由王安石的《登飞来峰》(飞来峰上千寻塔,闻听鸡鸣见日升。不畏浮云遮望眼,只缘身在最高层)导入。这是作者由登山有所感而写的。今天我们学习的.这篇文章也是一次游山之后的感慨之词。
学生自读注释,了解王安石。
2、整体把握。
(1)学生读注释,熟悉课文,圈点疑难字词。以便于突出学习重点。
(2)范读课文学生可以纠正易错,疑难字,体会情感表达。
(3)自由朗读同时圈点出重点有疑问的句子。
(4)对照书下注释及工具书理解文章内容,师生合作找出本文的重点实词、虚词和特殊句式,老师归纳板书。舍、文、胜、道、其。布置背诵。
总结文言虚词“其”的用法。
1代词。
(1)他他们它例“以其求思之深而无不在也”“以其乃华山之阳名之也”
(2)他的他们的它的例:“然视其左右,来而记之者已少”
(3)那那些例:“入之愈深,其进愈难”“其好游者不能穷也”
(4)活用为第一人称,我、自己例“余亦悔其随之而不得极夫游之乐也。
2语气词。
(1)表示反问的语气例:“其孰能讥之乎?”
(2)表示测度、委婉的语气例:“其皆出于此乎?”
(3)表示希望、劝勉的语气例:“吾其还也”
特殊句式判断句。
今所谓慧空禅院者,褒之庐冢也。所谓华山洞者,以其乃华山之阳名之也。
状语后置句唐浮图慧褒始舍于其址等多个。
(三)第二课时设计。
有了第一课时的基础,学生对本文的内容已经能够了解,上课之后检查背诵。之后提出问题。学生合作讨论回答,教者点拨。
第三段可以分为几层?
可以分为五层:
(1)借古人“求思之深而无不在”引出下文的议论。
(2)以游山为喻,突出“志”的重要。
(3)说明“力”的重要。
(4)说明“物”的重要。
(5)从正反两方面强调“尽吾志”的重要。
这里充分强调发挥主观能动性的作用,得出结论:尽志无悔。
第四段观点深思慎取。悲夫古书之不存,后世之谬其传而莫能名者,何可胜道也哉照应前文“有碑仆道,其文漫灭,独其为文犹可识,曰“花山”。今言“华”如“华实”之“华”者,盖音谬也。
2、本文中的这两段落的表达方式是什么?议论。我们经常说,议论是记叙的深化,哪这部分是哪些段落的深化?(这个问题的提出是便于引导学生回读前面的内容)学生会很快找到的记叙的部分的一、二段。
3、记叙的部分告诉我们哪些内容?游褒禅山的经历。由山-院-洞-碑,这其中重点强调的是游洞,游洞中又详写后洞得出险以远至者少观点。
4、记叙和议论的部分是怎样联系起来的?过渡句“于是余有叹焉”,也就是说前文的内容为后文打下伏笔,与后文形成照应。
这时候,我适时归纳板书。至于最后一段,在初中时学过《小石潭记》的格式同它一样,学生自己就掌握了。
山
院前洞夷以近,游者众略写伏笔。
记叙洞后洞险以远,至者少详细悔。
碑
志尽志无悔。
议论力。
物
古书不存,后世谬其传而莫能名深思慎取照应。
总结:引导学生讨论这篇游记散文的写法,因事说理,这种手法在前面两篇文章中有应用。(因情论理)启发学生,这种手法可以在以后的写作实践中应用。
5巩固练习:
一、解释下面的字词:
卒:1、卒葬之。()2、卒相与欢。()。
3、夫以疲敝之卒。()。
文:1、其文漫灭。()2、独其为文犹可识()。
道:1、有碑仆道。()2、何可胜道也哉!()。
3、传道授业。()4、策之不以其道。()。
二、指出下列加点字的特殊用法,并解释。
1、唐浮图慧褒始舍于其址。
2、以故,其后名之曰褒禅。
3、非常之观,常在于险远。
三、指出下列句子的特殊句式:
此所以学者不可以不深思而慎取之也。
五、效果总结:
根据以上设想,上了这节课。基本完成了所设教学目标,突出了重点难点,但在确定主旨时,很多学生犹豫了,不敢说。经过提示才完成,这点应该反思,下次会做的更好。
张丽影。
游褒禅山记
褒禅山亦谓之华山,唐浮图慧褒始舍于其址,而卒葬之,以故其后名之曰褒禅。今所谓慧空禅院者,褒之庐冢也。距其院东五里,所谓华山洞者,以其乃华山之阳名之也。距洞百余步,有碑仆道,其文漫灭,独其为文犹可识,曰花山。今言“华”如“华实”之“华”者,盖音谬也。其下平旷,有泉侧出,而记游者甚众,所谓前洞也。由山以上五六里,有穴窈然,入之甚寒。问其深,则其好游者不能穷也,谓之后洞。余与四人拥火以入,入之愈深,其进愈难,而其见愈奇。有怠而欲出者,曰:“不出,火且荆”遂与之俱出。盖予所至,比好游者尚不能十一,然视其左右,来而记之者已少。盖其又深,则其至又加少矣。方是时,予之力尚足以入,火尚足以明也。既其出,则或咎其欲出者,而予亦悔其随之,而不得极乎游之乐也。
于是予有叹焉。古之人观于天地、山川、草木、虫鱼、鸟兽,往往有得,以其求思之深,而无不在也。夫夷以近,则游者众;险以远,则至者少。而世之奇伟瑰怪非常之观,常在于险远,而人之所罕至焉。故非有志者,不能至也。有志矣,不随以止也,然力不足者,亦不能至也。有志与力而又不随以怠,至于幽暗昏惑,而无物以相之,亦不能至也。然力足以至焉,于人为可讥,而在己为有悔。尽吾志也而不能至者,可以无悔矣,其孰能讥之乎?此予之所得也。余于仆碑,又有悲夫古书之不存,后世之谬其传而莫能名者,何可胜道也哉!此所以学者不可以不深思而慎取之也。
四人者:庐陵萧君圭君玉,长乐王回深父,余弟安国平父、安上纯父。至和元
年七月某甲子,临川王某记。
——选自上海人民出版社排印本《王文公文集》
褒禅山也被称为华山。唐代高僧慧褒开始在这座山下建房居住,而死后就葬在这里。由于这个缘故,以后就把这座山称作褒禅山。现在称作慧空禅院的地方,就是慧褒和尚生前居住的屋舍和死后埋葬的墓地。距离慧空禅院东面五里,有个称作华山洞的地方,是因为它在华山的南面而得名的。离洞百余步,有一块石碑倒在路上,碑文已经模糊不清了,唯有“花山”二字还能辨认出来。现在将“华”字读成“华实”的“华”,大概是读错音了。华山洞下面平坦而开阔,有泉水从旁边涌出,到这里游览和题字留念的人很多,这就是人们说的“前洞”。沿山向上走五六里,有一个山洞很幽深,走进去感到很寒凉。询问这个洞的深度,就是那些喜欢游山玩水的人也没有走到尽头,人们称它为“后洞”,我和四个同游的人举着火把走进去,进去越深,前进越难,而见到的景色就越奇异。有人感到疲倦而想出来,就说:“不出洞,火把就要烧完了。”于是大家就和他一起出来了。大概我走到的地方,比起那些喜欢游山玩水的人还不到十分之一,可是看到左右洞壁,来到这里并且题字留念的人已经很少了。大概再往深处,进去的人就更少了。这时候,我的力气还足够继续往里面走,火把也还足够照明。出洞以后,有人就责怪那提议出来的人,我也后悔跟着他一起出来,而不能尽情享受游览的乐趣。
于是,我颇有感慨。古代的'人在观察天地、山川、草木、虫鱼、鸟兽的时候,往往有心得,这是因为他们思考问题很深刻,而且没有什么事物不加以考察的。那些道路平坦而又距离近的地方,游览的人就很多;道路艰险而又遥远的地方,去的人就很少。然而世界上奇特壮丽又罕见的自然风景,常常是在艰险遥远而且人们很少到达的地方。因此,不是有志向的人是不能到达的。有了志向,不随别人停止前进,但是气力不足,也不能到达目的地。既有志向又有气力,也不随着别人后退,但是到了幽深昏暗又神迷目乱的地方,没有得到外物的辅助,也不能达到目的地。然而,气力足够到达的情况下却没有到达,在别人看来是可以讥笑的,而在自己则应感到懊悔。已经尽了自己的努力却不能达到目的的人,可以不必后悔,难道有谁能讥笑他呢?这就是我的心得。我看到倒在地上的石碑,又感慨古书没有保存下来,使后世的人以讹传讹而不能明白名称的真实情况,哪里能说得完呢!这就是治学的人不能不深思熟虑和谨慎择取的原因。
游褒禅山记教案
1.学习“盖”“所以”“以”“观”“名”“其”等文言常见词语的用法。
2.体会文言断句及句中停顿的方法,掌握文言句式特点。
3.学习本文以记游写感的写法,体会作者在文中表现出的观点。
常见文言词语的用法;作者的观点。
记游写感的写作方法。
2课时。
文言教学三读法(自读—译读—导读)。
学法点拨整体感知、诵读、点拨、自学、讨论、批注等。
1、自学。
2、勾画《高考神梯》。
3、自制多媒体课件。
第一课时。
教学要点。
1、简介作家作品时代背景。
2、听录音,正音、明读。
3、诵读第一二自然段。
教学步骤。
一、导入新课。
游记这种体裁我们并不陌生,初中时我们已经学过。
学生说出游记的篇目。(《醉翁亭记》《小石潭记》《登泰山记》……注意不要把《陶花源记》和《岳阳楼记》列入游记。)。
二.作者及背景介绍:
王安石,字介甫,晚年自号半山老人,世称荆公。北宋著名政治家、文学家。宋仁宗时,他上万言书,主张实行新法,改革政治。后拜相,不顾保守派的反对,积极推行新法。由于保守派反对,新法受阻。他具有朴素的唯物辨证思想,反对天命,提出了“天变不足畏,祖宗不足法,人言不足恤”的进步口号。他的诗词文多揭露时弊,体现了自己的政治主张与抱负。诗词遒劲清新,风格高峻。文雄健峭拔,为唐宋八大家之一。本文写于34岁任舒州通判时。
三、点拨本文学习步骤。
1、阅读课文。
2、理清作者思路,找出文章的写作线索。
3、逐段阅读,弄清文中字句含义与用法。
4、了解本文写作特色。
5、掌握作者要表达的思想与感情。
6、背诵。
四、整体感知。
1、听录音,正音:庐冢谬其传无物以相深父。
瑰丽窈然今言“华”如“华实”之“华”者。
2、明读:所谓华山者,以其乃华山之阳名之者。
而我亦悔其随之而不得极夫游之乐也。
尽吾志也而不能至者,可以无悔矣。
又以悲夫古书之不存,后世之谬其传而莫能名者。
3、理清课文结构思路:(1)本名与别名的由来。
(2)记游洞经过。
(3)抒发游洞的感慨(全文重点)。
(4)简写由仆碑而产生的感想。
(5)补记同游之人、记游时间。
五、分析解读一二段。
(一)补充注释。
1.唐浮图慧褒始舍于其址始:起初;舍:建房。
2.而卒葬之卒:最后。
3.以故其后名之曰“褒禅”名:给……命名。
4.以其乃华山之阳名之也阳:山的南面(古人以山南水北为阳)。
5.今言“华”如“华实”之“华”者,盖音谬也盖:大概,可能。
6.则其好游者不能穷也穷:走到尽头。
7.不出,火且尽且:将要。
8.盖其又深,则其至又加少矣加:更加。
9.火尚足以明也明:照明。
10.而余亦悔其随之而不得极乎游之乐也其:自己;极:尽。
(二)指出下列句中所列词语的意义和用法。
1.舍。
a唐浮图慧褒始舍于其址。
b锲而舍之,朽木不折。
c便舍船,从口入。
d土地平旷,屋舍俨然。
e退避三舍。
2.余。
a距洞百余步,有碑仆道。
b余与四人拥火以入。
c游刃有余。
d其余,则熙熙而乐。
3.穷。
a则其好游者不能穷也。
b穷发之北,有冥海者,天池也。
c以游无穷者,彼且恶乎待哉。
d复前行,欲穷其林。
4.然。
a由山以上五六里,有穴窈然。
b然视其左右,来而记之者已少。
c奚以知其然也。
d吴广以为然。
(三)下列句中哪些次是词类活用?请具体解释之。
1.唐浮图慧褒始舍于此。
2.以故其后名之曰“褒禅”
3.以其乃华山之阳名之也。
4.其下平旷,有泉侧出。
5.则其好游直不能穷也。
6.其进愈难,而其见愈奇。
7.盖其又深,则其至又加少矣。
8.余之力尚足以入,火尚足以明也。
9.余亦悔其随之而不能极夫游之乐也。
(四)朗读课文,边读边翻译。
(五)分析理解。
1.褒禅山因何而得名?它到底是什么山?
答:因唐朝和尚慧褒而得名;就是现在的华山。
2.对“花”和“华”的辨析体现了王安石爱钻字眼的习惯,他也因此而尚受时人讥笑,你是如何看待他的这个习惯的?(讨论)。
3.从文中所写来看,作者为什么要进山洞?又为什么半路撤出?
答:“如之愈深,其进愈难,而其见愈奇”;“有怠而欲出者,曰:‘不出,火且尽。’”
4.现在时兴一种运动,叫做探险运动,你认为这种运动兴起的原因是什么?(讨论)。
六.熟读课文一二段,课后用通顺的语言认真翻译一遍。
第二课时。
教学要点。
1、研读三四五段。
2、小结本文。
3、练习。
教学步骤。
一.复习背读第一二段(或抽查词语理解情况)。
二.分析解读三四五段。
(一)补充注释。
1.于是余有叹焉焉:语气词,不译。
2.以其求思之深而无不在也以:因为,由于。
3.夫夷以近,则游者众夫:那;以:而,并且。
4.其熟能讥之乎其:岂,难道。
5.何可胜道也哉胜:完全。
(二)下列词语在句中应怎样解释?
1.焉。
a于是余有叹焉。
b而人之所罕至焉。
c危而不持,颠而不扶,则焉用彼相矣。
d积土成山,风雨兴焉。
2.其。
a以其求思之深而无不在也。
b而余亦悔其随之而不得极夫游之乐也。
c其熟能讥只乎。
d其真不知马也。
e汝其勿悲。
3.观。
a.古之人观于天地、山川、草木……。
b世之奇伟、瑰怪、非常之观。
c此则岳阳楼之大观也。
d今臣至,大王见臣列观。
4.名。
a后世之谬其传而莫能名者。
b北冥有鱼,其名为鲲。
c神人无功,圣人无名。
d莫名其妙。
e不名一文。
f以奇乃华山之阳而名之也。
(三)指出下列句中词类活用现象。
1.往往有得。
2.夫夷以近,则游者众。
3.险以远,则至者少。
4.而世之奇伟、瑰怪、非常之观,常在于险远。
5.至于幽暗昏惑而无物以相之。
6.后世之谬其传而莫能名者。
(四)比较下列划线词语的古今意义和用法。
1.今所谓慧空禅院者,褒之庐冢也。
2.由山以上五六里,有穴窈然。
3.盖余所至,比好游者尚不能十一。
4.然视其左右,来而记之者已少。
5.方是时,余之力尚足以入。
6.于是余有叹焉。
7.往往有得。
8.而世之奇伟、瑰怪、非常之观。
9.至于幽暗昏惑而无物以相之。
(五)分析后三段。
1.王安石基于这次旅游产生了一点感想?请具体说明。
答:赏“非常之观”“尽吾志也而不能至者,可以无悔矣”;对于古书“学者不可以不深思而慎取之”。
2.王安石分析要赏“非常之观”必需哪些条件?
答:要有志、有力、有助。
3.学习了本文,你有了怎样的体会?你将如何面对自己的生活和学习?
三.朗读后三段,边读边翻译。
四.小结本文:
1、古人在游记中写感受常用一句话来概括全文的主旨,请找出本文中能概括全文主旨的一句话:“尽吾志而不能至者,可以无悔矣”。作者记游褒禅山不为记游,而为发表议论:无论治学处事,首先要有百折不挠的意志,也要有深思而慎取的态度。
2、因事见理,叙议结合。本文前两段记游山,后两段发议论,前面的记游处处与后面的体会有关,后面的议论又紧扣前面的游山经历。前后呼应,结构谨严,具体生动,浅显易懂。
五.课堂作业:
课后练习。
六.课后作业:
1、背诵全文。
游褒禅山记教案
时间:2003年3月18日周二第二节。
目的:1、翻译课文,理解课文。
2、通过质疑的方式,培养学生的翻译能力。
3、通过对课文内容的理解,培养学生的分析能力。
4、通过对课文内容的'理解,进行培养学生顽强的意志力的思想教育。
重点:翻译课文,理解内容。
难点:培养学生的分析理解能力。
教法:质疑提问法学法:翻译文言文的能力。
课型:新授教具:.课件。
游洞经过:前洞――后洞――悔随之。
游洞心得:志――力――物――尽吾志。
后记:
教学过程。
一、组织教学。
二、复习旧课。
检查重点句子的翻译。
三、讲解新课。
(一)导入新课。
引列宁的话导入新课。
(二)朗读课文。
指名读,齐读交互进行。
(三)翻译课文。
采用质疑的方法进行译文,
学生可能出现的问题有:
1、盖其有深,则其至有加少也。
2、既其出,则或咎其欲出者,而余亦悔其随之而不得极夫游之乐也。
3、常在于险远,而人之所罕至焉,故非有志者不能至也。
4、然力足以至焉,于人为可讥,而在己为有悔。
在学生充分质疑的基础上,找一名学生总体进行翻译,之后,教师将重点的词语圈点出来,作为重点复习的内容。
(四)理解课文。
1、按顺序简述第二段的.写作内容。
2、概括第二段的内容要点。
用一个字来概述作者游洞。
3、后的心情,原因是什么?
4、看课后练习一,找出第三段与第二段相互呼应的地方。
5、古人求思的精神与第三段的议论是什么关系。
6、分析“志”、“力”、“物”三者之间的关系。
如有时间,指导背诵。
四、小结。
五、作业。
作者邮箱:my001@。
游褒禅山记(网友来稿)由本站会员分享,,转载请注明出处!
文档为doc格式。
游褒禅山记教案
1、诵读并尝试背诵第三自然段。
2、落实虚词“其”的用法,翻译文章中的重点语句。
3、找寻文章中哲理性语句并尝试用一句话概述感悟。
(二)过程与方法。
1、通过去标点、抠空诵读的方式,诵读并尝试背诵第三自然段。
2、利用工具书,小组合作,梳理“其”的基本用法。
3、翻译重点语句,总结文言翻译的注意事项。
3、迁移提升,结合文中哲理性语句谈生活感悟。
(三)情感态度与价值观。
理解作者的人生态度,并在此基础上进行生发。
检查落实第三段的背诵,“其”的意义及用法,重点语句的翻译。
课件。
一课时。
课前准备任务:
2、熟读并通译全文,圈出疑难,通过小组讨论、查工具书的方式解决问题。
一、课堂热身,诵读第三自然段。
1、去标点诵读。
2、抠空诵读。
3、抠更多的空诵读。
4、仅余提示性文字诵读。自我检测,并通过“抢背”的方式展示。
5、在老师的提示下,试背全段。
二、文言词句落实。
出示课前准备任务,检查落实。
1、教师分类列举本课含有“其”的句子,随机抽取学生投影这些句子并讲解。其他学生评价、质疑。
2、根据课前学生翻译文本所暴露的问题,筛选有疑难的句子进行当堂翻译检测。
分别找学生上台书写,各小组选出代表进行评价、完善。教师根据学生翻译的情况适时提醒文言翻译的注意事项,如:文言的意识(单双音转换、词类活用等)、语境的意识等。
三、深读文本,拓展提升。
师引导:经典有永不衰竭的探求价值。《游褒禅山记》对我们学习的意义还在于它是一个素材宝库。文中那些富含哲理的语句让你联想到了什么?尝试从文章中找寻这样的句子,并用一句话概述你的体悟。
师示范:“‘世之奇伟、瑰怪、非常之观,常在于险远’,无限风光在险峰,没有接受磨砺的勇气,怎能收获别样风景。”
生自我思考,尝试写下新的感悟。
生展示交流。
四、课堂小结,布置作业。
《游褒禅山记》对我们的学习还有什么启示呢?比如深入把握作者情感的方法,比如写作时材料取舍的借鉴,比如文章的构思,比如……。我们课下可以更深入地思考,发掘经典更多的解读价值。
作业:仿照本节课深读经典的方法,选择本单元的其它文章进行解读。
这次全市优质课比赛的主题,党老师定为“文言文课堂教学观摩”,希望通过这次活动,来探讨和研究文言文教学。我有幸在这次活动中获得了现场课展示的机会。在准备过程中,碰到了很多困难,粗列有以下几点:
3、充分考虑学情的话,就意味着这节课的设计方向只有两个——一种是按第三课时来上,一种是按复习课来上。可是活动当天我面对的会是什么样的学情呢?答案是未知。
在了解了学情之后,我的心里有底了,接下来就是如何来解决这些问题,如何组织课堂的问题了。之前的几次试讲,方案都是被推翻的。可是我和一中语文组的同仁们在以下几点上达成了共识:
1、无论是教授哪一类文本,教学上都应该着眼于两条思路——培养语文听、说、读、写的能力,提升语文素养。
2、语文课堂应力能融合新课标所提出的“三维目标”。
3、教学中要为学生构建一个开放的学习环境,充分调动学生。
4、作为已授课的再次讲授,教学中应既有检测巩固,又能依托于对教材的解读,进行拓展提升。对这一课来说,引导激发学生思考人生,谈体验,从而提高学生的情感认知度可能就是一个很好的途径。
游褒禅山记教案
齐背课文。
1、因事说理,叙议结合。
本文不同于一般的游记,不重山川风物的描绘,而重在因事说理,以说理为目的,记游的内容只是说理的材料和依据;以记游的内容为喻,生发议论,因事说理,以小见大,准确而充分地阐述一种人生哲理,给人以思想上的启发,使完美的表现形式与深刻的思想内容和谐统一。
前面记游山,后面谈道理,记叙和议论结合得紧密而自然,并且前后呼应,结构严谨,行文缜密。文中的记游内容是议论的基础,是议论的事实依据;议论是记游内容在思想认识上的理性概括和深化。前面的记游处处从后面的议论落笔,为议论作铺垫;后面的议论又处处紧扣前面的记游,赋予记游内容以特定的思想意义。记叙和议论相辅相成,互为补充,相得益彰。
2、重点突出,详略得当。
本文的主旨在于阐述要“有志”“尽吾志”的观点,另外也涉及“深思而慎取”的观点,因此,的选材、详略无一不经过精心裁定,紧扣这两个观点。记游部分就写景来看似乎平淡无奇,实际上是深思熟虑、刻意安排的。第一段介绍褒禅山概况从略;第二段记游华山洞经过从详。前者又详记仆碑文字,其余从略;后者又记前洞和后洞概况从略,记游后洞经过颇详。记前洞和后洞概况,又前洞略,后洞详;记游后洞,又写经过略,补叙经过、写心情之“悔”详。议论部分对应记叙部分,也有侧重。议游华山洞的心得甚详,借仆碑抒发感慨从略。议游华山洞的心得,又议“志”较详,议“力”“物”从略。
3、文笔简洁,语言凝练。
本文的记游部分,除为说理之外,没有多余的文字;议论部分,说理充分而有节制,没有无用的笔墨。全篇行文严谨,用墨极为简省,语言精要得当,以致文字难以增删改换。文中的一些句子,如“人之愈深,其进愈难,而其见愈奇”,“夫夷以近,则游者众;险以远,则至者少”,“世之奇伟、瑰怪、非常之观,常在于险远,而人之所罕至焉”,“尽吾志也而不能至者,可以无悔矣”,都是平实而深刻、言简而意丰的警句。
选一篇在记游的基础上说理的游记(文言文、现代文都行),进一步领会、学习叙议结合的手法。
自学苏轼《石钟山记》,并与《游褒禅山记》比较。
《游褒禅山记》教案
参看课文脚注(或查词典),给文中陌生词语注音。之后,有节奏地朗读全文。
朗读之后,合上书,在此书写:
读完本文,我感知到作者在借登山的事引出关于成功的条件的思考
我这样理解本文的标题:
是关于游山的记叙文。通过对登山活动的回忆,感悟、阐发某些人生真理。
请给本文作批注式的理解。
褒禅山亦谓之华山,唐浮图慧褒始舍于其址,而卒葬之;以故其后名之曰“褒禅”。今所谓慧空禅院者,褒之庐冢也。(命名)距其院东五里,所谓华山洞者,以其乃华山之阳名之也。距洞百余步,有碑仆道,其文漫灭,独其为文犹可识曰“花山”。今言“华”如“华实”之“华”者,盖音谬也。(正音)(说明)
其下平旷,有泉侧出,而记游者甚众,所谓前洞也。(前洞)由山以上五六里,有穴窈然,入之甚寒,问其深,则其好游者不能穷也,谓之后洞。(后洞)(说明)余与四人拥火以入,入之愈深,其进愈难,而其见愈奇。(进洞)有怠而欲出者,曰:“不出,火且尽。”遂与之俱出。(出洞)盖余所至,比好游者尚不能十一,然视其左右,来而记之者已少。盖其又深,则其至又加少矣。方是时,余之力尚足以入,火尚足以明也。既其出,则或咎其欲出者,而余亦悔其随之,而不得极夫游之乐也。(后悔)(游山经过)(记叙)
于是余有叹焉。古人之观于天地、山川、草木、虫鱼、鸟兽,往往有得,以其求思之深而无不在也。(观游所得在深思)夫夷以近,则游者众;险以远,则至者少。而世之奇伟、瑰怪,非常之观,常在于险远,而人之所罕至焉,故非有志者不能至也。(奇观在险远,有志方可至)有志矣,不随以止也,然力不足者,亦不能至也。(有志无力不至)有志与力,而又不随以怠,至于幽暗昏惑而无物以相之,亦不能至也。(有志与力,无物相之不至)然力足以至焉,于人为可讥,而在己为有悔;尽吾志也而不能至者,可以无悔矣,其孰能讥之乎?(有力不至可讥,尽志不至无悔)此余之所得也!(成功的条件在于有志、有力、有物,我有力、有物但没意志,故而有悔)(议论)
余于仆碑,又以悲夫古书之不存,后世之谬其传而莫能名者,何可胜道也哉!此所以学者不可以不深思而慎取之也。(治学应深思慎取)(议论)
四人者:庐陵萧君圭君玉,长乐王回深父,余弟安国平父、安上纯父。
至和元年七月某日,临川王某记。(游人及写作时间)(说明)
通过以上理解分析,本文的主旨,可以这样综合、概括:
本文通过一次登山活动,感悟到成功的条件在于自身意志、力量及外物相助,三者缺一不可;同时反思到,自己的失败在于意志薄弱、追随大流。
本文内容美在:1、从日常生活小事中,感悟、发现到关于成功的普遍道理,折射出作者思维的高妙、深刻;2、强烈的自省、批判的科学意识,折射出作者心思的认真与严谨。
你觉得本文写得漂亮么?为什么?
本文写得漂亮,因为:1、以小见大,因事见理,使文章平易生动,而又不失高妙和深刻;2、记叙、议论、说明等表达方式兼备,使文章脉络清楚、思想突出、科学理性。
阅读下面的信息,并回答问题。
王安石(1021年12月18日-1086年5月21日),字介甫,号半山,汉族,临川(今江西抚州市临川区)人,北宋著名的思想家、政治家、文学家、改革家。
王安石作为改革家的素养在《游褒禅山记》中有没有体现?请说明。
《游褒禅山记》中倡导的深思慎取的科学理性精神以及极尽意志、不随大流的行事方式,都是改革家素养的体现。深思可发现积弊;慎取可避免主观;极尽意志,方可推陈;不随大流才能出新。
思考并回答:我是否在日常生活中,经常是人云亦云,不太爱深思;也经常随大流,不愿坚持自己认为正确的价值观?举例说明。
对于我来说,在人情礼节上,不愿得罪人,多是随大流。比方说,请客送礼,我心里极其厌恶这种习俗,但还是不得不掏腰包,并不情愿地赴宴。但是,在学术、专业及工作上,不会人云亦云,也不会随大流,而是喜欢实验、探索。
而世之奇伟、瑰怪,非常之观,常在于险远,而人之所罕至焉,故非有志者不能至也。有志矣,不随以止也,然力不足者,亦不能至也。有志与力,而又不随以怠,至于幽暗昏惑而无物以相之,亦不能至也。
以上文段分析了登山成功的三个条件:意志、力量和外物。请你大约仿照上面的句式,分析“大树生长的条件”。
示例:
世上茂盛、苍翠的大树,参天蔽日,人们往往仰观赞叹,但非有阳光不能生长。有阳光日日照耀,但没有足够的水源,也不能生长。有阳光照耀,而又有水源不断供给,若没有坚实的土壤让其扎根,也不能生长也。
《游褒禅山记》教案
1.诵读并尝试背诵第三自然段。
2.落实虚词“其”的用法,翻译文章中的重点语句。
3.找寻文章中哲理性语句并尝试用一句话概述感悟。
(二)过程与方法
1.通过去标点、抠空诵读的方式,诵读并尝试背诵第三自然段。
2.利用工具书,小组合作,梳理“其”的基本用法。
3.翻译重点语句,总结文言翻译的注意事项。
3.迁移提升,结合文中哲理性语句谈生活感悟。
(三)情感态度与价值观
理解作者的人生态度,并在此基础上进行生发。
检查落实第三段的背诵,“其”的意义及用法,重点语句的翻译。
课件
一课时
课前准备任务:
2.熟读并通译全文,圈出疑难,通过小组讨论、查工具书的方式解决问题。
一、课堂热身,诵读第三自然段。
1.去标点诵读。
2.抠空诵读。
3.抠更多的空诵读。
4.仅余提示性文字诵读。自我检测,并通过“抢背”的方式展示。
5.在老师的提示下,试背全段。
二、文言词句落实。
出示课前准备任务,检查落实。
1.教师分类列举本课含有“其”的句子,随机抽取学生投影这些句子并讲解。其他学生评价、质疑。
2.根据课前学生翻译文本所暴露的问题,筛选有疑难的句子进行当堂翻译检测。
分别找学生上台书写,各小组选出代表进行评价、完善。教师根据学生翻译的情况适时提醒文言翻译的注意事项,如:文言的意识(单双音转换、词类活用等)、语境的意识等。
三、深读文本,拓展提升。
师引导:经典有永不衰竭的探求价值。《游褒禅山记》对我们学习的意义还在于它是一个素材宝库。文中那些富含哲理的语句让你联想到了什么?尝试从文章中找寻这样的句子,并用一句话概述你的体悟。
师示范:“‘世之奇伟、瑰怪、非常之观,常在于险远’,无限风光在险峰,没有接受磨砺的勇气,怎能收获别样风景。”
生自我思考,尝试写下新的感悟。
生展示交流。
四、课堂小结,布置作业。
《游褒禅山记》对我们的学习还有什么启示呢?比如深入把握作者情感的方法,比如写作时材料取舍的借鉴,比如文章的构思,比如……。我们课下可以更深入地思考,发掘经典更多的解读价值。
作业:仿照本节课深读经典的方法,选择本单元的其它文章进行解读。
这次全市优质课比赛的主题,党老师定为“文言文课堂教学观摩”,希望通过这次活动,来探讨和研究文言文教学。我有幸在这次活动中获得了现场课展示的机会。在准备过程中,碰到了很多困难,粗列有以下几点:
3.充分考虑学情的话,就意味着这节课的设计方向只有两个——一种是按第三课时来上,一种是按复习课来上。可是活动当天我面对的会是什么样的学情呢?答案是未知。
在了解了学情之后,我的心里有底了,接下来就是如何来解决这些问题,如何组织课堂的问题了。之前的几次试讲,方案都是被推翻的。可是我和一中语文组的同仁们在以下几点上达成了共识:
1.无论是教授哪一类文本,教学上都应该着眼于两条思路——培养语文听、说、读、写的能力,提升语文素养。
2.语文课堂应力能融合新课标所提出的“三维目标”。
3.教学中要为学生构建一个开放的学习环境,充分调动学生。
4.作为已授课的再次讲授,教学中应既有检测巩固,又能依托于对教材的解读,进行拓展提升。对这一课来说,引导激发学生思考人生,谈体验,从而提高学生的情感认知度可能就是一个很好的途径。
游褒禅山读后感
最近刚学习了王安石的《游褒禅山记》,读后第一感想是哪个怠而欲出者很冤枉。首先想为大家解释一下:怠,懈怠之意也。这懈怠在现代汉语词典中的解释为松懈懒惰。
非也,非也。这位先辈只是一句意见性、提示性的话,又没让其他人非得跟着出来不可。其他三位完全可以不跟着出来嘛。是担心他一人出来有危险吗?那可以由一人陪同,其余二人继续自己的游玩嘛。是因为给怠而欲出者面子,所以不好意思回绝而跟着出来嘛?本人估计其他三位也有些担心也有些怠,只是因为面子不好意思说罢了。有敢说的了,也就有了个台阶下了。但最后敢说出心里想法的人却因为火未灭未发生危险而成了被责备的对象了,成了背黑锅的人了。
我们假设一下,如果那四位先辈们听了怠而欲出者的话后,都没有采纳而没出来继续往前探索,而火把真的灭了。他们很难出来,他们就又会说还不如听某某某的意见早出来呢!()然后再责备第一个提议继续往前走的人。如果由于前面氧气含量低,或遇到一只生活在洞里的猛兽而生命遇到威胁的话,那么他们可能会非常之痛恨那提议继续往前走的人。
游褒禅山读后感
《游褒禅山记》中的我后来惆怅不已,未能在体力尚好、条件尚佳的情形下到达更深处,之后虽万分遗憾却也无可奈何。生活中的我们有时也常常这样”后知后觉“,这让我不由自主地联想起小学语文课本中《小马过河》的故事:小马不知到底是该听松鼠弟弟的话,过河就会被淹死,还是听老牛伯伯的话,水很浅,能顺利过河?于是回家找妈妈。妈妈巧妙地引导他:自己试一试不久行了吗?!于是小马勇敢地抬起脚,在不深不浅中轻轻松松地过了河。这印证了古时陆游说的一句话:纸上得来终觉浅,绝知此事要躬行。有些事情也许不像我们想象中那样困难,缺乏的只是我们”更进一步“的探索精神罢了,有些事情也许不像旁人说的那样可怕,缺乏的只是我们”再试一次“的勇气罢了,巧妙地听取意见,正确地看待自己的.实际情况,量力而行,也许,胜利就在不远处向我们遥遥招手呢!”更进一步“与”退后一步“,有时往往存在着天壤之别。机会对于我们每个人同样如此。把握好,豁然开朗,错失了,后悔莫及。
古语也在若有若无中暗示着我们:花开堪折直须折,莫待无花空折枝。等待与猜测,有时不一定就是明智之举,我最佩服的大发明家爱迪生就是”行动决定一切“的领军人物,他从不退缩,从不气馁,在探究中感悟,在感悟中实践,在实践中失败,却也在失败中崛起,他的成功,是由无数次失败堆砌而成的,他朝着自己奋斗的目标不断迈进,他不但”立志“,更是”励志“,展现了人生中最绚丽的华彩篇章。
游褒禅山记说课稿
新课标中对学生学习文言文有这样的要求,“阅读浅易文言文,能借助注释和工具书,理解词句含义,读懂文章内容。了解并梳理常见的文言实词、文言虚词、文言句式的意义或用法,注重在阅读实践中举一反三。诵读古代诗词和文言文,背诵一定数量的名篇。”
《游褒禅山记》选自高中语文必修2的第三单元。这一单元的三篇课文都是古代的山水游记类散文,其他两篇分别是《兰亭集序》和《赤壁赋》。我国古代的山水游记多以描写景物、记述游览经历为主。但在对自然景物的客观描绘中,往往融入了抒情、说理的内容;在记游的同时倾注了作者个人的志趣和感情。
《游褒禅山记》就是在写景记游的同时表达了自己因此游不畅而产生的感慨。游记立意超卓,指向鲜明,言简而意丰,言近而旨永。“吟咏之间吐呐珠玉之声,眉睫之前卷舒风云之色”,自创新格而弥足珍贵,彪炳千古而有无限的可开掘性。
它提出要实现远大理想,成就一番事业,除了要有一定的物质条件外,更需要有坚定的志向和顽强的毅力,并提出治学必须有“深思慎取”的态度。这来自生活的体悟至今仍能引发我们的再思考。
本文是一篇游记散文,难度不大,而且注释详细,因此我准备将文言知识的积累通过课内合作探究、师生共同解决的方式完成。文中的重点细节品读也采用合作探究的方式。我计划用一课时完成我的教学目标。
鉴于以上分析,我制定了如下三维教学目标:
知识与能力
1.读准字音,读准文言句读。
2.掌握文言常见词语的意义和用法,加强文言文字词句知识的积累。
3.理清文章的思路,领会文章的思想内容。
过程与方法
1.掌握整体感知古文主要内容的能力。
2.通过朗读理解古文思想内涵的能力。
情感态度、价值观
1.体味作者从游山这样的小事中悟出的人生哲理,表现的积极人生态度。
2.理解作者“尽吾志”的思想,体会“深思慎取”的重要性。
古人云,“不愤不启,不悱不发”。教学过程实际上就是教师引导、学生感悟的过程。良好的引导,就不能简单地把需要学生掌握的知识以结论的形式直接告诉学生,而应当启发铺垫,让学生通过积极的思维活动,在讨论中逐渐明了,并且最终由学生之口讲出来。露滋苗始发,渠成水自流。所以,教学从本质上说就是一种铺垫。做教师的最高境界就是凭借到位的铺垫,把要传达给学生的知识,让学生自己体悟出来,自己总结出来。
所以本节课以诵读法和引导法为主,合作讨论法、点拨法、串讲法相结合。
我的教学过程分为以下几个环节:
一、形象导入,激发热情
二、反复诵读,全面把握
(一)一读正字音
(二)二读通文意
(三)三读抓关键
(四)四读探(叹)中心
三、知人论世,主旨探究
四、课堂延伸,升华主旨
《游褒禅山记》教案
1、理解常见文言实词在文中的含义。
2、理解常见文言虚词在文中的意义和用法。
3、理解与现代汉语不同的句式和用法。
4、理解并翻译文中的句子。
1、学习“盖”“所以”“以”“观”“名”“其”等文言常见词语的用法。
2、体会文言断句及句中停顿的方法,掌握文言句式特点。
3、辨析词类活用现象,准确翻译全文。
学情分析(建立在统计的基础上)。
1.查字典,解决生、难字的读音,能顺利诵读;
2.查注释,疏通文意,掌握课文中的一些常用文言词语;
3.了解与课文相关的背景资料。
1、作者及背景介绍(结合新学案相关内容):
王安石字___________,_________时____________人,著名的__________家和______________家,他的散文雄健峭拔,在文学史上被称为“唐宋____________”(他们分别为:__________________________)之一,他的著作收在《_____________》,他的作品中有《王临川集》,集子的命名是因为,人称他王荆公,是因,称他王文公,是因,列宁称他是。《游褒禅山记》是他的传世名作之一。
2.背景资料。
褒禅山旧名华山,今称褒山,位于含山城北十五里的褒山公社境内,海拔二百零四米,相对高度一百八十米左右,山顶东面稍高,其余处则平而长。最近山下大庙村的一个赵姓社员在清理塔基时,发现一盒藏于中空的'大石中,内有不少“开元通宝”铜钱,可见这座塔确是唐代的建筑。
大石塔的西南坡下为褒山寺旧址,即王安石所谓“慧空禅院”。褒山寺在一九五二年前仍香火不绝。前殿匾额题有“褒山禅寺”四个镏金大字。当时的褒山禅寺亦是文人墨客所喜爱的游憩处。今天这些碑刻已荡然无存。
《游褒禅山记》是王安石三十四岁时(1054年)从舒州判通任上辞职,在回家的路上游览了此山,三个月后以追记的形式写下此文。虽然是游记,但却是借记述游山来说理。王安石游褒禅山和曾巩游玉山的经历一样,都因游者不想前行,而未能穷尽山洞。但这时的王安石比他的朋友曾巩大了十几岁(当时曾巩只有十八岁),思想也深刻的多,他并不是象曾巩那样只是遗憾于“遗泉石之胜”(曾巩《游倍州玉山小岩记》),而是由此事生发开去,讲出一番求学问、做事业的道理,并辨证地提出了“物”、“志”、“力”的关系。这篇文章以其所表现出的深邃的思想、高远的知趣、坚毅的品格给后人以有益的启示。古往今来的仁人志士,其立场和世界观虽然并不相同,但莫不具有远大的抱负和坚韧顽强的追求与奋斗精神。革命先驱李大钊有诗道:“绝美的风景,多在奇险的山川。绝壮的音乐,多是悲凉的韵调。高尚的生活,常在壮烈的牺牲中。”这里,闪耀着无产阶级思想的光辉,也熔铸着历史上优秀人物的思想精华。
一、给加点的字注音并解释。
1、庐冢2、今言“华”如“华实”之“华”者,盖音谬也。
3、有洞窈然4、则其好游者不能穷也。
5、火且尽6、比好游者尚不能十一。
7、则或咎其欲出者8、以其求思之深9、无物以相之。
10、瑰怪11、后世之谬其传而莫能名者。
12、何可胜道也哉13、长乐王回深父。
二、词类活用:
始舍于其址舍:名之曰褒禅名:
而莫能名者名:火尚足以明也明:
其下平旷,有泉侧出侧:至于幽暗昏惑而无物以相之幽暗昏惑:
余亦悔其随之而不得极夫游之乐也极:盖其又深,则其至又加少矣至:
三、“其”在文中有二十多处,请指出它的意义。
1、唐浮图慧褒始舍于其址其:2、以故其后名之曰“褒禅”其:
3、距其源东五里其:4、以其乃华山之阳名之也其:
5、其文漫灭其:6、独其为文犹可识,曰“花山”其:
7、其下平旷其:8、问其深其:
9、则其好游者不能穷也其:10、入之愈深,其进愈难其:
11、而其见愈奇其:12、然视其左右其:
13、盖其又深其:14、则其至又加少矣其:
15、既其出其:16、则或咎其欲出者其:
17、而余亦悔其随之而不得极夫游之乐也其:18、以其求思之深而无不在也其:
19、其孰能讥之乎其:20、后世之谬其传而莫能名者其:
四、一词多义:
师者,所以传道受业解惑也()《师说》。
于是废先王之道,焚百家之言,以愚黔首()《过秦论》。
道策之不以其道()《马说》。
道芷阳间行()《鸿门宴》。
凡治乱之情,皆道上始()《管子禁藏》。
唯王使人道送我()《汉书张骞传》。
而中道崩殂()《出师表》。
至于颠覆,理固宜然()《六国论》。
吴广以为然()《陈涉世家》。
后人为人君者不然()《原君》。
巫医乐师百工之人,君子不齿,今其智乃反不能及()《师说》。
乃良乃入,具告沛公()《鸿门宴》。
于是为长安君约车百乘,质于齐,兵乃出()《触龙说赵太后》。
王师北定中原日,家祭无忘告乃翁()《示儿》。
属予作文以记之()《岳阳楼记》。
文文过饰非()《史通惑经》。
越人断发文身()《庄子逍遥游》。
盖失强援,不能独完()《六国论》。
况刘豫州王室之胄,英才盖世()《赤壁之战》。
善始者实繁,克终者盖寡()《谏太宗十思疏》。
屈平之作《离骚》,盖自怨生也()《屈原列传》。
五、翻译下列句子,补上必须补出的内容(用括号括起来),并说明补上的是什么成分。
1、于是余有叹焉。
2、然力足以至焉,于人为可讥,而在己为有悔。
3、余于仆碑,又以悲夫古书之不存,后世之谬其传而莫能名者,何可胜道也哉!
4、尽吾志也而不能至者,可以无悔矣,其孰能讥之乎?
5、至于幽暗昏惑而无物以相之,亦不能至也。
6、此所以学者不可以不深思而慎取之也。
1、典型题目:
2、错题整理:
学(教)后记(反思):
课前:
课中:
课后:
※情景导思:(创设有趣、合理的教学情景,引导学生进入自主预习思考下一节课的内容)。
※预习提示(即课前预习导学,指导学习如何通过复习哪些知识,完成哪些题目,达到什么效果,提出子自己的疑问)。
※疑惑不懂记录处。
《游褒禅山记》赏析
王安石想到了古人。古人观天地万物往往有所得,是因为他们“求思之深而无不在也”,言外之意是说,古人为求一得,总是竭尽全力,深入考察的。“我”虽然探险失败,但也应为求得而认真总结。作者是从探险本身谈开去的。一般人探险浅尝辄止,畏难而退。王安石认为要探险游历,就要去奇远险恶之地,那里才有罕见景色,从这里可以感受到王安石昂扬振奋的人生态度。但是这需要一些条件。
最重要的条件是有“志”。“世之奇伟,瑰怪,非常之观,常在于险远,无志者,怎么会有探险百倍的勇气和坚毅不拔的意志?“志”的重要当属第一。从这里可以看出,王安石是一位志存高远,识见非凡的人,他的志是鸿鹄之志,燕雀之志对他而言是不值一提的。有志,还须有“力”。“力”是意志、勇气和才具的总称,这是个人成就事业的根本。“志”与“力”是个人主观能动性的充分体现,但光有个人自身努力还不行,外物的.帮助也是必不可少的,否则“至于幽暗昏惑而无物以相之,亦不能至也”。作者既强调“志”,又重视“力”和“物”,表现了朴素的辩证唯物主义思想。但世事难料,即使一切俱备,也有欠缺东风的时候,“志”“力”“物”齐备,也可能失败。王安石对此的态度积极、豁达,他说“尽吾志也而不能至者,可以无悔矣”。不可容忍的是有志不去奋斗,可以接受的是尽志而失败,王安石是北宋时代少见的奋发向上,意气飞扬的人物,他后来变法阻力重重,屡遭打击,却矢志不渝,永不言悔,其人生态度与这篇文章的表述完全一致。
在论述立志,蓄力,借物时,王安石看似不经意却又两次提及要“不随以止”、“不随以怠”,这一点是他对自己参与游洞又“悔其随之而不得极夫游之乐也”的总结。要做异事,得有异行,而众人随俗,常常抱志不终,王安石如此说,就是暗示,如果要求“非常之观”,就得有点独立而行的精神。王安石变法就是这种敢破流俗,特立独行精神的表现。在当时的时代,王安石是个颇遭非议的人,即使苏轼这样颇有识见的人也喜欢对他进行嘲弄。但是王安石并不因此而刻意改变自己,他执意改革,尽志无悔。
缜密严谨的思想,奋发向上的态度和不顺从流俗的作风,透过这些品质,我们可以看到四年后开始走上改革之路的未来改革家的清晰的影子。
《游褒禅山记》教案
教材地位:
本单元选择就宋代著名散文大家苏洵、王安石、欧陽修、苏轼的散文名篇。《六国论》《游褒蝉山记》是教读课,后两篇是自读课。《六国论》《伶官传序》都是借古讽今的史论散文,《游褒禅山记》《石钟山记》是因事说理的游记散文。可以分别作比较阅读。
宋代散文继唐代古文运动的传统并有所发展,题材更加广泛,形式更加多样,语言更加畅达,长于议论,体现宋代以理入文的一代文风,对后世散文产生深远影响。
欧陽修的《秋声赋》,苏轼的《喜雨亭记》,苏辙的《黄州快哉亭记》,司马光的《赤壁之战》,苏轼的《赤壁赋》,比较各种游记散文与史论文风格的多彩多姿。
1、学习借鉴文章借古讽今针对现实有感而发的说理方式。
2、理解重点词句在文中的特殊含义与用法
3、掌握几个文言句式并能读懂文中语句
1、迅速把握文章整体内容与思想情感。
2、能结合写作背景赏析作者表达情感的方法。
通过反复诵读体会作者深入思考,注重实践探索的求知精神。
1、重点:诵读背诵,把握作者的思想感情,体会重点词句在文中的含义。
2、难点:领会作者表达情感的方式,熟练掌握文言词类用法与句式是难点。
1、了解作家作品及游记散文的基本写法
2、借助工具书初步读懂全文内容
3、体会作者是怎样把记游写景与感悟说理结合起来的。
王安石,北宋政治家、思想家、文学家。字介甫,好半山。世称王荆公,王文公,王临川。21岁中进士,40岁进万言书,提变法,抑特权,力图改变北宋积弱积 贫的局面,推行富国强兵之策。49岁任参知政事,次年任宰相,在神宗支持下力行新法,但遭司马光为首的守旧派攻击,54岁罢相,次年为相。56岁再次辞去 相位,隐居江苏南京,从事创作。封荆国公,谥号文公。《临川先生文集》。
三、朗读文本,整体把握内容
四、探究思考,理解中心思想与作者感情
1、王安石具体描写游褒禅山几个地方,哪个地方写得最详细?
4、作者通过游华山洞的经历悟出了什么样的人生道理?
5、作者认为要完成自己的事业理想必须有哪些条件,哪一个条件是最重要的?
五、老师范读全文,学生理解词句
六、作业
1、借助工具书读懂全文语句,准备复述。
2、完成《导学》练习,巩固文言词语与句式的理解。
3、朗读全文,准备背诵。
一、重点语词与句式理解检测
二、重点语段口头翻译检测
三、学生诵读全文
1、个别诵读能力一抽一查
2、集体诵读训练】
四、教师示范朗读与诵读指导
五、学生划分重点语段层次,把握背诵的文脉与记忆的衔接特征语词
六、学生分层诵读,以文意串连衔接回忆线索
七、迁移运用
把“游华山洞”的两段描述改写成为现代散文。
要求:1、能用一定的修辞手法描写景物;2、运用心里细节描写表现游览者的见闻与感受